Wśród gwiazd, które zdobią nasze niebo, szczególną uwagę przyciąga T Coronae Borealis (T CrB), niezwykła gwiazda typu "nowa", znajdująca się w odległości około 3000 lat świetlnych od Ziemi. Choć to miejsce wydaje się dalekie, jej cykliczne rozbłyski będą widoczne z naszej planety gołym okiem, co czyni ją fenomenem wartym obserwacji.

Czym jest T Coronae Borealis?

T Coronae Borealis to układ podwójny składający się z czerwonego olbrzyma klasy M3 oraz białego karła. Zwykle świeci z jasnością około 10 magnitudy, co sprawia, że jest niewidoczna dla oka. Jednak co 80 lat dochodzi do intensywnego wybuchu termojądrowego, który powoduje wzrost jasności gwiazdy nawet o 1500 razy.

Ostatnia taka eksplozja miała miejsce w latach 1946–1947, a kolejna przewidywana była na okres między kwietniem a wrześniem 2024 roku. Chociaż ta prognoza nie spełniła się, T CrB będzie dostrzegalna na wiosennym niebie.

Gdzie i kiedy obserwować?

Dla tych, którzy pragną podziwiać „Płonącą Gwiazdę”, najlepszym czasem na obserwację będzie kilka godzin po zachodzie słońca. T CrB będzie widoczna pomiędzy dwiema najjaśniejszymi gwiazdami: Vegą, wschodzącą na północnym wschodzie, oraz Arkturem, unoszącym się na wschodzie. Obserwacje można prowadzić gołym okiem bez potrzeby użycia teleskopu, co czyni to zjawisko jeszcze bardziej dostępnym dla szerokiego grona entuzjastów.

Co dzieje się podczas wybuchu?

Podczas wybuchu T Coronae Borealis zachodzi skomplikowany proces akrecji materii. Materiał z rozszerzonego czerwonego olbrzyma spada przez dysk akrecyjny na powierzchnię białego karła. Gromadzący się wodór prowadzi do wybuchu termojądrowego, który usuwa nadmiar materii z powierzchni białego karła.

Choć dla nas na Ziemi ten proces wydaje się krótkotrwały i intensywny, w rzeczywistości jest to rezultat skomplikowanych interakcji między składnikami układu.

Potencjalne przyszłości T Coronae Borealis

Zwiększająca się masa białego karła wskazuje na możliwość przekształcenia się układu w supernową typu Ia. Ten typ supernowej charakteryzuje się brakiem linii wodoru i helu w swoim widmie oraz obecnością wyraźnych linii absorpcyjnych krzemu. Proces ten może mieć znaczące implikacje dla naszej wiedzy o ewolucji gwiazd oraz dynamice galaktyk.

T Coronae Borealis to fascynujący obiekt astronomiczny, który przyciąga uwagę zarówno naukowców, jak i pasjonatów nocnego nieba. Jego cykliczne rozbłyski oferują unikalną okazję do obserwacji spektakularnych zjawisk astronomicznych bez potrzeby skomplikowanego sprzętu.

W miarę jak będziemy podziwiać "Płonącą Gwiazdę" tej wiosny, warto również zastanowić się nad wielkimi tajemnicami wszechświata oraz rolą takich obiektów jak T CrB w zrozumieniu ewolucji kosmicznej.

Nie przegap: Smutny koniec poszukiwań 17-letniej Aleksandry. Ekipa "MasterChef Nastolatki" żegna swoją gwiazdę

Zerknij: Marta Kaczyńska pojawiła się na konwencji Karola Nawrockiego. W pewnym momencie zwróciła się do żony prezesa IPN