Płacimy telefonem, zegarkiem, a nawet opaską na ręku. Coraz rzadziej sięgamy po portfele, a jeszcze rzadziej po papierowe banknoty. Mimo to gotówka wciąż jest podstawą życia milionów Polaków. Teraz jednak nadchodzi zmiana, która właśnie tę grupę odczuwalnie dotknie.

Już w 2026 roku opłaty związane z wypłatami z bankomatów wzrosną do poziomu, jakiego w Polsce jeszcze nie było. A to dopiero początek przekształceń, które mogą na lata zmienić rolę gotówki w naszej gospodarce, informuje Biznes Info.

Polska liderem płatności bezgotówkowych. Gotówka traci, ale wciąż jest potrzebna

Według danych NBP i Fundacji Polska Bezgotówkowa, w 2023 roku aż 65 procent transakcji w Polsce odbywało się bez fizycznego pieniądza. To ogromny skok w porównaniu z sytuacją sprzed zaledwie kilku lat, gdy gotówka dominowała bezkonkurencyjnie.

Mimo tej cyfrowej rewolucji około 30 procent transakcji nadal realizowanych jest tradycyjnie. Gotówka wciąż pozostaje kluczowa dla seniorów, osób mających problem z obsługą usług cyfrowych oraz dla mieszkańców mniejszych miejscowości.

Jej znaczenie widoczne jest przede wszystkim w momentach kryzysowych. Po wybuchu wojny w Ukrainie Polacy masowo ruszyli do bankomatów, traktując banknoty jako najpewniejszy środek bezpieczeństwa.

Paradoks polega więc na tym, że mimo spadającego zainteresowania gotówką, wciąż jej potrzebujemy. Problem w tym, że dostęp do niej staje się coraz trudniejszy i coraz droższy.

Bankomaty znikają w szybkim tempie. Utrzymanie ich sieci przestaje się opłacać

Spacerując po miastach, łatwo zauważyć, że bankomatów jest coraz mniej. Tylko w pierwszym kwartale 2024 roku liczba urządzeń spadła o ponad tysiąc.

Choć częściowo to efekt zmian w raportowaniu, trend jest niepodważalny.

Utrzymanie bankomatu to dziś ogromny koszt. Rosną ceny energii, usług serwisowych i transportu gotówki, a także wymogi bezpieczeństwa, takie jak systemy barwiące banknoty przy próbie kradzieży.

Największym problemem jest jednak to, że operatorzy bankomatów – tacy jak Euronet czy Planet Cash – od lat otrzymują od banków stawki, które praktycznie nie zmieniły się od 2010 roku.

Rezultat?

Wielu operatorów uznaje bankomaty za nierentowne aktywa, co prowadzi do ich wyłączania, demontażu albo wprowadzania limitów wypłat.

Visa i Mastercard zmieniają zasady gry. Od 2026 roku wypłaty będą znacznie droższe

Po latach sporów między bankami, operatorami i organizacjami płatniczymi nadchodzi przełom. W lutym 2026 roku wejdą w życie nowe stawki, które całkowicie zmienią opłaty za wypłaty gotówki.

Do tej pory obowiązywały stałe, stosunkowo niewielkie opłaty. Teraz model będzie mieszany – składający się z części stałej i procentowej:

Mastercard

  • z 1,20 zł plus 0,05 proc. kwoty wypłaty
  • do 1,20 zł plus 0,18 proc. kwoty wypłaty

Visa

  • z 1,30 zł stałej opłaty
  • do 1,20 zł plus 0,17 proc. kwoty wypłaty

Im większa wypłata, tym wyższa prowizja. Szacunki są jednoznaczne – koszt obsługi gotówki dla banków może wzrosnąć nawet o 50 procent.

A banki na pewno nie dopłacą do tego z własnej kieszeni.

Koniec darmowych wypłat. To konsumenci zapłacą za zmiany

Mechanizm jest prosty. Jeśli rosną koszty po stronie banków, wzrosną również po stronie klientów.

Od 2026 roku bardzo prawdopodobne jest, że:

  • darmowe wypłaty z obcych bankomatów staną się rzadkością
  • większość banków wprowadzi nowe limity i ukryte warunki
  • prowizje za wypłatę gotówki będą zauważalnie wyższe

Banki będą zachęcać klientów do płatności bezgotówkowych, bo te są dla nich tańsze i bardziej opłacalne.

Polska może stać się jednym z pierwszych krajów w regionie, gdzie gotówka zostanie ograniczona nie deklaracjami, lecz realnymi, rosnącymi kosztami.

Gotówka jeszcze nie znika, ale jej używanie będzie drogie jak nigdy wcześniej

Choć Polacy coraz chętniej płacą telefonem, gotówka nie zniknie z dnia na dzień. Ale jej dostępność będzie malała, a koszty jej obsługi będą rosły.

Dla wielu osób – zwłaszcza starszych i wykluczonych cyfrowo – może to oznaczać realne trudności w codziennym życiu.

Nadchodzące zmiany to nie tylko kwestia technologii, lecz także poważna dyskusja o tym, jak zapewnić równy dostęp do podstawowych usług finansowych w czasach cyfrowej rewolucji.

To też może cię zainteresować: Piękna modlitwa, która zmienia wieczór. Warto wypowiedzieć ją przed snem

Zobacz, o czym jeszcze pisaliśmy w ostatnich dniach: Pytanie o ułaskawienie Ziobry. Nawrocki odpowiedział bez wahania